پژوهشها نشان میدهد که تا پاین سال 2022 تعداد کاربران تلفنهای همراه هوشمند به 3 میلیارد نفر میرسد، بنابراین واضح است شرکتهایی در این عرصه موفق خواهند بود که بتوانند همگام با این پیشرفت اپلیکیشنهای خود را توسعه داده و به این کار بهعنوان یکی از فاکتورهای اصلی موفقیت در دنیای تجارت آنلاین نگاه کنند. یکی از انتخابهای موثر پیش روی این شرکتها انتخاب اپلیکیشنهای نیتیو و یا هیبرید است. در این مقاله قصد داریم به مقایسه این دو، ویژگیهای هرکدام و تفاوتهای آنها بپردازیم.
تعریف اپلیکیشنهایNative و hybrid
اپلیکیشنهای بومی یا نیتیو در واقع اپلیکیشنهای اختصاصی هستند که برای هر پلتفرمی به صورت جداگانه توسعه پیدا میکنند، این اپلیکیشنها از سال 2008 تا کنون توسعه داده شده و مورد استفاده قرار گرفتهاند، معمولا در اپلیکیشنهای بومی از زبان برنامه نویسیobjective-c برای تلفنهای هوشمند با سیستم عامل ios و زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت برای تلفنهایی که دارای سیستم عامل اندروید هستند استفاده میکنند.
طراحی اپلیکیشنهای هیبرید با ترکیب اپلیکیشنهای وب و نیتیو صورت میگیرد، این اپلیکیشنها غالبا در مرورگر قابل مشاهده هستند ولی نکته مهم آن است که برای مشاهده برنامه، نیازی به مرورگر نیست بلکه محتوا را میتوان در قالب یک نرم افزار نیتیو توسط webview در تلفنهای هوشمند با سیستم عامل ios مشاهده کرد. در واقع اپلیکیشنهای هیبریدی یک روش جدید توسعه در حوزه اپلیکیشن است که از تکنولوژی آپاچی کوردوا و فون پیج بهره میبرد. در حال حاضر موسسات بزرگی همچون اوبر و توئیتر از این نوع اپلیکیشن بهره میبرند.
معمولا طراحی اپلیکیشنهای هیبرید به وسیله HTML، css و جاوا اسکریپت انجام میشود و بعد از آن به وسیله نرم افزارهای کمکی مثل کوردوا آنها را به برنامه نیتیو تبدیل میکنند.
تفاوت بین اپلیکیشن هیبرید و نیتیو
برای این که بتوانیم به بررسی تفاوت این دو اپلیکیشن بپردازیم بهتر است جوانب مثبت و منفی هرکدام را در نظر داشته باشیم و از منظرهای گوناگونی آنها را با یکدیگر قیاس کرده و ارزیابی کنیم. شناخت این نقاط ضعف و قوت به شرکتهایی که به دنبال توسعه اپلیکیشنهای خود هستند قدرت انتخاب صحیح بین این دو نوع شناختهشده اپلیکیشن را خواهد داد.
تفاوت از نظر صرف هزینه
مطمئنا بودجهای که یک شرکت یا سازمان برای توسعه و پیشرفت برنامههایش در حوزه اپ میخواهد سرمایهگذاری کند بسیار مهم است، از نظر هزینه اپلیکیشنهای هیبریدی برتری خود را نسبت به اپلیکیشنهای بومی ثابت کردهاند، چرا که در این نوع اپلیکیشنها میتوان برنامه را برای هر پلتفرمی اجرا کرد، به همین دلیل ساخت این نوع برنامهها بسیار ارزانتر از برنامههای نیتیو خواهد بود.
تفاوت از نظر زمان
از نظر صرف هزینه معمولا اپلیکیشنهای هیبریدی سریعتر ساخته میشوند، چرا که در اپلیکیشنهای هیبریدی با یک مجموعه کد واحد برای سیستم عاملهای مختلف، میتوان برنامه را توسعه داد و این زمان رسیدن برنامه به بازار را به شکل چشمگیری کاهش میدهد.
تفاوت از نظر نگهداری
از آنجایی که نیاز کاربران برای بارگیری و پردازش برنامهها در تلفنهای همراه یک زمان کوتاه است، معمولا برنامههایی با استقبال عمومی مواجه میشوند که در کمتر از 2 ثانیه بارگذاری میشوند، برای رسیدن به این هدف برنامهها باید به صورت مداوم و منظم آپدیت شوند، انجام این عمل برای توسعه اپلیکیشنهای نیتیو از آن جهت که نیاز به وجود پایگاههای کد به صورت متعدد وجود دارد، حداقل تعداد توسعهدهندگان این اپلیکیشن باید دو برابر باشد. بنابراین در این زمینه نیز اپلیکیشنهای هیبریدی از رقیب خود جلوتر هستند.
تفاوت از نظر کارآیی برنامه
همانطور که اشاره کردیم اپلیکیشنهای نیتیو برای توسعه نیاز به زبانهای مخصوص برای هر پلتفرم دارند، این مسئله به سازندگان اجازه میدهد تا آنها را برای بیشترین بازدهی بهینه سازی کنند، این در حالی است که اپلیکیشنهای هیبریدی دارای یک لایه اضافه بین پلتفرم مورد نظر و کد منبع دارند که در بسیاری از مواقع باعث افت قابل توجه کارایی این اپلیکیشن میشود.
البته این مسئله برای شرکتهای بزرگی که برنامههای متعددی را دنبال میکند بیشتر مورد توجه قرار میگیرد، موسسات یا شرکتهایی که برای به کارگیری اپلیکیشنهای خود نیاز به بهینهسازی ندارند میتوانند از اپلیکیشنهای هیبریدی بهرهمند شوند.
تفاوت کاربری اپلیکیشنها
از آنجایی که اکثر کاربران به مسائل فنی اپلیکیشنها توجهی ندارند و مهمترین موضوع برای استفاده از یک اپلیکیشن در نظر کاربر تجربه کاربری آسان است، به همین دلیل کاربران معمولا طرفدار برنامههایی هستند که مطابق با سیستم عامل تلفن هوشمند آنها توسعه یافته و کارایی بالاتری دارد، بنابراین از نگاه کلی کاربران اصولا برنامههای نیتیو نسبت به برنامههای هیبریدی محبوبتر هستند.
معایب و مزایای اپلیکیشنهای هیبرید و نیتیو
برای این که بتوانیم مقایسه بهتری میان این دو اپلیکیشن و تفاوت توسعه آنها داشته باشیم، بهتر است با معایب و مزایای هرکدام از آنها به صورت جداگانه آشنا شویم.
مشخصههای اپلیکیشن هیبرید
مهمترین مشخصه این نوع اپلیکیشن همانگونه پیشتر اشاره کردیم استفاده از یک پایگاه کد برای تمامی سیستم عاملهای رایج در تلفنهای هوشمند است، این اپلیکیشن قابلیت نصب روی پلتفرمهای مختلف از جمله ios، اندروید و حتی ویندوز موبایل را دارد، هنگام توسعه برنامهها مقرون به صرفهتر است و در زمان کوتاهتری میتواند بهینهسازی شود. در این اپلیکیشن اطلاعات برنامه به جای این که بر روی حافظه داخلی دستگاه سوار شود، روی پایگاه دادهها قرار میگیرد.
معایب اپلیکیشن هیبرید چیست؟
شاید بتوان گفت مهمترین نقطه ضعف اپلیکیشن هیبریدی دسترسی نداشتن به امکانات کامل دستگاه است، این برنامهها فقط زیرمجموعههای محدودی از امکانات هر پلتفرم را ساپورت میکند، بنابراین در زمان ساخت و معرفی یک فناوری جدید توسعهدهندگان برنامه مجبورند تا زمان امکان استفاده از CPT برای تعریف این برنامههای جدید منتظر بمانند.
نکته بعدی که می تواند نقطه ضعف اپلیکیشن هیبریدی تلقی شود، نیاز به مهارتهای برنامهنویسی به زبانهای HTML5 و CCS و عملکرد ضعیف web view روی پلتفرمهای ios یا اندروید است.
فاکتور دیگری که مورد توجه قرار میگیرد، پشتیبانی نکردن از رابطهای کاربری بومی و ویجتها در اپلیکیشنهای هیبریدی است، از آنجایی که در برنامههای کراس پلتفرم نیاز به بازسازی رابط کاربری برای هر پلتفرم به صورت جداگانه وجود دارد، استفاده از این اپلیکیشن تجربه کاربری خوبی ارائه نمیکند.
در بعضی از انواع پلتفرم، الگوهای مورد استفاده در اپلیکیشن هیبریدی باعث مصرف بالای CPU و همچنین نشت حافظه میشود.
مورد دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که در این نوع از اپلیکیشنها، همگرایی روی محیط توسعه با گرافیک همراه است، بنابراین معمولا اشکال عدم سازگاری با صفحه نمایش وجود دارد.
از اپلیکیشن های هیبریدی تنها در زمان اتصال به اینترنت میتوان استفاده کرد و امکان استفاده به صورت آفلاین در این اپلیکیشن وجود ندارد که همین یک مورد میتواند یک نقطه ضعف بسیار بزرگ باشد.
مهمترین ویژگیهای اپلیکیشن نیتیو
در طراحی و تولید اپلیکیشنهای نیتیو یا بومی از کلاسها و روشهای خاص زبانهای برنامه نویسی متناسب با هر پلتفرم استفاده میشود، همین امر سبب میشود تا برنامهها با سرعت بالاتری در مقایسه با اپلیکیشنهای هیبریدی پردازش شوند.
نکته دیگر این است که با توجه به رندر شدن کدها بر مبنای هستههای گرافیکی هر دستگاه، رابط کاربری قویتر و بهتری در اختیار خواهیم داشت، از طرفی همین امر سبب کاهش 15 درصدی مصرف باتری تلفن همراه میشود که صرفه جویی در انرژی را به همراه خواهد داشت و از طرفی در استفاده از اپلیکیشن برای بازیها این تفاوت کیفیت گرافیک بهخوبی خود را نشان میدهد.
برای کاربرانی که از اپلیکیشنهای بومی استفاده میکنند امکان استفاده بهینه از تمام امکانات سخت افزاری تلفن همراه وجود دارد، که این میتواند یک امتیاز مثبت برای این نوع اپلیکیشن تلقی شود. این ویژگیهای منحصر به فرد اپلیکیشنهای نیتیو باعث میشود تا تجربه کاربری خوبی برای کاربران به همراه داشته باشد.
نگاهی به معایب اپلیکیشن نیتیو
از آنجایی که در زمان توسعه نرم افزار به دلیل تفاوت در پلتفرمها، نیاز است که برای هر پلتفرم طراحی خاصی در نظر گرفته شود، انتشار نرم افزار یا آپدیتهای آن فقط در فروشگاههای همان پلتفرم مورد نظر امکانپذیر است، این مسئله میتواند باعث صرف وقت و هزینههای زیادی برای توسعهدهندگان شده و یک امتیاز منفی برای این نوع از اپلیکیشنها به همراه خواهد داشت.
برخی از اپلیکیشنها با مشکلاتی از جمله عدم تایید برای قرار گرفتن در فروشگاههای جهانی روبرو میشوند، برای مثال در حال حاضر که کشورمان در حلقه تحریمها قرار دارد، قرار دادن اپلیکیشنها در فروشگاههای بین المللی بسیار مشکل است و فرآیندهای سخت و طاقتفرسایی به همراه دارد.
نا امن بودن اپلیکیشن به دلیل استفاده از حافظه دستگاه برای بارگذاری اطلاعات یکی دیگر از معایب اپلیکیشنهای بومی است، به عقیده بسیاری از کارشناسان امنیت تلفنهای هوشمند، اپلیکیشنهایی که دادهها و اطلاعات را در حافظه درونی دستگاه ذخیره میکنند امنیت کاملی ندارند، چرا که با سرقت و یا از بین رفتن تلفن هوشمند تمامی اطلاعات نیز همراه آن نابود خواهد شد و هیچ راهی برای بازگرداندن و یا حتی پاک کردن اطلاعات وجود نخواهد داشت.
تصمیمگیری نهایی برای انتخاب اپلیکیشن هیبرید یا نیتیو
تمامی مطالبی که در بخش های بالا به آنها اشاره کردیم سبب میشود تا کاربر شناخت دقیقی نسبت به این اپلیکیشنها و شرایط توسعه آنها در آینده داشته باشد، از نظر فنی نمیتوان گفت کدام یک از این برنامهها نسبت به دیگری برتری دارد، این شرایط محیطی و عوامل فیزیکی است که باعث ایجاد تفاوت هایی در این دو اپلیکیشن میشود.
کاربر باید با توجه به شرایطی که در آن قرار دارد بهترین انتخاب را داشته باشد، به طور مثال برای کاربرانی که به دنبال توسعه اپلیکیشن با کمترین بودجه و در کوتاهترین زمان هستند انتخاب اپلیکیشنهای هیبریدی میتواند گزینه مناسبتری باشد، این در حالی است که برای موسسات و کاربرانی که نیاز به عملکرد بیعیب و نقص دارند اپلیکیشنهای بومی کاندید بهتری خواهند بود.
از طرفی دانستن این نکته که توسعه و به روز رسانی اپلیکیشنهای هیبریدی نسبت به نیتیو کار بسیار سادهتری است و در زمان مورد نیاز میتوان به راحتی نرم افزار را منتشر کرد، اما استفاده از این اپلیکیشن میتواند سرعت کارکرد برنامه را به شکل قابل توجهی کاهش دهد که دلیل آن نیز نیاز به پردازش و نمایش کدها با استفاده از مرورگر در این برنامه است، بنابراین در صورتی که نیاز دارید برنامه شما سرعت لود بالایی داشته باشد باید از اپلیکیشنهای نیتیو استفاده کنید، اما اگر نیاز به آپدیتهای مکرر و به روز رسانیهای سریع دارید باید بدانید که اپلیکیشنهای هیبرید سرعت و عملکرد ضعیفی در این زمینه دارند.
یک مثال جالب برای انتخاب نوع اپلیکیشن
برای مثال فیس بوک در ابتدا از برنامه اپلیکیشن هیبرید استفاده کرد اما بعدها در سال 2012 زاکربرگ در مصاحبهای اعلام کرده بود که اشتباه آنها این بود که به جای پرداختن به اپلیکیشن نیتیو وقت خود را روی HTML5 صرف کرده بودند. بنابراین در برنامه موسسات بزرگی مثل فیس بوک اپلیکیشنهای نیتیو به مراتب بهتر خواهد بود، با این وجود در حال حاضر موسسات بزرگی همچون اوبر، توئیتر و اینستاگرام از اپلیکیشنهای هیبریدی استفاده میکنند، اما در مورد شرکتها و موسسات کوچکتر و بنگاههای اقتصادی خرد، در مقایسه با اپلیکیشنهای نیتیو استفاده از اپلیکیشن هیبریدی مطمئنا مقرون به صرفهتر خواهد بود.
هر نوع اپلیکیشن به درد چه کسانی میخورد؟
اپلیکیشنهای بومی برای کسانی که قصد دارند اپلیکیشنی با درگاه بانکی داشته باشند، برای سازندگان بازی که کیفیت صدا و گرافیک برایشان اهمیت فراوانی دارد، شرکتها و موسساتی که تمایل دارند اپلیکیشن آنها به صورت آفلاین هم فعال باشد و همچنین تجربه کاربری بالا برایشان از اولویتها است گزینه بسیار مناسبی برای انتخاب است.
انتخاب اپلیکیشنهای هیبریدی معمولا برای موسسات و شرکتهایی که بیشتر هدف تجاری دنبال میکنند و نیاز به کیفیت بالای گرافیک و صدا ندارند مورد استفاده قرار میگیرند، توسعه این نوع اپلیکیشن به مراتب سادهتر است و به راحتی میتوان وب سایت را به اپلیکیشن تبدیل کرد، اما از طرفی به لحاظ امنیتی این اپلیکیشنها کمی ضعیف هستند و در صورتی که webview وجود نداشته باشد مشکلات نمایش در پلتفرمهای مختلف وجود دارد.
حا انتخاب شما کدام است؛ اپلیکیشن به صورت نیتیو یا هیبرید؟
ما در این مقاله سعی کردیم این دو نوع اپلیکیشن کاربردی را از تمامی جهات با هم مقایسه کرده و مزایا و معایب آن را برای کاربران عزیز نمایان سازیم، انتخاب نهایی استفاده از هرکدام آنها بستگی به کسب و کار و شرایط توسعه دهنده خواهد داشت. اگر کسب و کاری دارید و تا به حال از این دو نوع اپلیکیشن استفاده کردهاید نظرات خود را برای ما در قسمت کامنت ایجاد کنید و از تجارب خود در این باره برای ما بگویید.